Artykuł https://www.nature.com/articles/s41537-023-00426-0 analizuje, czy i jak ćwiczenia aerobowe mogą skutecznie wspierać leczenie schizofrenii, szczególnie w zakresie objawów negatywnych, które są trudne do leczenia farmakologicznego. Przeprowadzono meta-analizę 17 randomizowanych badań klinicznych obejmujących 973 pacjentów. Wyniki wskazują, że dodanie ćwiczeń aerobowych (np. spacerów, jogi, tai chi) do standardowego leczenia (leczenia farmakologicznego) istotnie zmniejsza zarówno objawy pozytywne (np. omamy), jak i negatywne (np. apatia, wycofanie społeczne).
Najlepsze efekty osiągnięto przy programach trwających 2–3 miesiące, z ćwiczeniami trwającymi 100–220 minut tygodniowo. Dodatkowo, pacjenci dobrze przestrzegali zaleceń ćwiczeniowych, co czyni tę metodę atrakcyjną z praktycznego punktu widzenia.
Trzy kluczowe spostrzeżenia:
🧠 1. Ćwiczenia lepsze niż tylko leki
Podczas gdy leki dobrze radzą sobie z objawami pozytywnymi, ćwiczenia aerobowe okazują się bardziej skuteczne w redukcji objawów negatywnych – co ma duże znaczenie dla jakości życia pacjentów.
📈 2. Optymalny program: 2–3 miesiące, 3–5 razy w tygodniu
Największe korzyści zaobserwowano przy umiarkowanym wysiłku aerobowym trwającym 35–45 minut na sesję, wykonywanym kilka razy w tygodniu.
🫱 3. Wysoka akceptacja przez pacjentów
Wskaźniki przestrzegania programu ćwiczeń były podobne do tych obserwowanych przy standardowym leczeniu – to oznacza, że pacjenci są skłonni ćwiczyć, co może poprawić wyniki leczenia w dłuższym okresie.
🔍 Główne wskaźniki poprawy klinicznej
✅ 1. Całkowity wynik PANSS (objawy pozytywne, negatywne i ogólne):
- Średnia różnica (MD): −4.84
- 95% przedział ufności (CI): −5.72 do −3.96
👉 Oznacza to, że dodanie ćwiczeń aerobowych do standardowej terapii obniżyło całkowity wynik PANSS o prawie 5 punktów, co jest statystycznie istotne i klinicznie znaczące.
✅ 2. Podskala objawów negatywnych PANSS:
- MD: −2.11
- 95% CI: −3.26 do −0.95
👉 Zmniejszenie objawów takich jak apatia, brak motywacji czy wycofanie społeczne.
✅ 3. Wynik skali SANS (specjalistyczna skala objawów negatywnych):
- MD: −9.11
- 95% CI: −11.94 do −6.27
👉 Bardzo wyraźna redukcja objawów negatywnych, potwierdzająca skuteczność aerobiku także niezależnie od skali PANSS.
⚖️ 4. Wskaźnik masy ciała (BMI):
- MD: −1.01
- 95% CI: −2.42 do 0.40
- P = 0.16
👉 Nie zaobserwowano istotnej zmiany BMI – ćwiczenia aerobowe nie wpłynęły znacząco na masę ciała pacjentów w tym okresie.
🫱 5. Wskaźnik przestrzegania terapii (adherence):
- Aerobik: 85.6%
- Standardowe leczenie (bez ćwiczeń): 84.6%
- P = 0.797
👉 Nie było istotnej statystycznie różnicy, ale pokazuje, że pacjenci dobrze tolerują i stosują się do zaleceń związanych z ćwiczeniami.